Museum Elburg

Drie nominaties voor Gelderse Pauwenveer van het Cultuurfonds Gelderland

Arnhem, 12 juni 2018. Het bestuur van het Prins Bernhard Cultuurfonds Gelderland heeft drie musea genomineerd voor de Gelderse Pauwenveer 2018: het Nationaal Onderduikmuseum te Aalten, het Museum Elisabeth Weeshuis te Culemborg en  Museum Elburg.

De hoofdprijs bestaat uit een bedrag  van € 25.000 en een kunstwerk ontworpen door Niels van Bunningen, de overige genomineerden ontvangen een bedrag van € 5.000.  De commissaris van de Koning C.G.A. Cornielje, tevens voorzitter van het Cultuurfonds Gelderland, reikt de prijzen op 9 november 2018 uit, in Kasteel Staverden (gemeente Ermelo).

De Gelderse Pauwenveer

De prijs wordt tweejaarlijks toegekend aan een instelling die zich bijzonder verdienstelijk heeft gemaakt op het gebied van cultuur of natuur in de provincie Gelderland. Dit jaar wordt de prijs uitgereikt aan een klein museum dat op een voorbeeld stellende manier kansen en bedreigingen aangaat, met de tijd mee verandert, aandacht heeft voor publieksbegeleiding, activiteiten ontplooit die aansluiten bij de actualiteit en eigenzinnigheid toont. De prijs is in 2005 ingesteld op initiatief van de commissaris van de Koning van Gelderland, C.G.A. Cornielje, in samenwerking met het Prins Bernhard Cultuurfonds Gelderland.

De genomineerde musea

-       Het Nationaal Onderduikmuseum te Aalten verhaalt over het leven van een gemeenschap in ongewone tijden: de Tweede Wereldoorlog. Er wordt een beeld gegeven van het dagelijks leven van burgers in de bezettingsjaren 1940-1945. In de gemeente Aalten zijn destijds een zeer hoog aantal onderduikers ondergebracht. In het museum zijn de verhalen van mensen in oorlogstijd interactief te ervaren. www.nationaalonderduikmuseum.nl

-       Het Museum Elisabeth Weeshuis te Culemborg is hét weeshuismuseum van Nederland, een museum voor alle leeftijden, waar bezoekers op prikkelende wijze kennismaken met het leven in het eerste nieuwgebouwde weeshuis van Nederland, dat van 1560 tot 1952 meer dan 700 (half)wezen opving. www.weeshuismuseum.nl

-       Museum Elburg is gevestigd in het 15e eeuwse Agnietenconvent. Het museum heeft een uitgebreide collectie voorwerpen over de geschiedenis van Elburg en haar omgeving. Belangrijke deelcollecties zijn stadsverdediging, rechtspraak, J.H. van Kinsbergen, zilver en visserij. www.museumelburg.nl

De criteria zijn door de jury verdeeld in basis- en specifieke criteria. Zaken waaraan de jury groot belang hecht zijn onder meer: het museum gaat op een voorbeeld stellende manier kansen en bedreigingen aan, het museum verandert mee met de tijd, er is aandacht voor diverse manieren van publieksbegeleiding, de activiteiten sluiten aan bij de actualiteit en het museum heeft eigenzinnigheid, lef en/of ambitie.

De longlist van kleine musea waaruit de selectie is gemaakt had als criterium dat er maximaal drie betaalde krachten (3 fte) in dienst zijn. Vrijwilligersmusea vallen uiteraard ook binnen dat criterium.

Werkwijze: Van de drie genomineerde musea wordt een film gemaakt die op de dag van de uitreiking wordt vertoond, waarna bekend wordt gemaakt aan welk genomineerd museum de Gelderse Pauwenveer wordt toegekend.

De jury van de Gelderse Pauwenveer 2018 bestaat uit Liesbeth Tonkens van Erfgoed Gelderland, historicus Jan Vedder, de bestuursleden Leo Adriaanse van Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed Nederland en Elsbeth Rozenboom van Cultuurmij Oost (voorzitter), en ambtelijk secretaris Wendelien Kuit.

Achtergrond: Tussen 1400 en 1474 werden op landgoed Staverden witte pauwen gehouden. De witte veren werden als versiering gebruikt op de helm van de hertog van Gelre. De oude traditie van het houden van witte pauwen werd door de familie s' Jacob in ere hersteld. Ook nu zijn er nog steeds witte pauwen op Staverden te vinden.

Geldersch Landschap en Kasteelen schenkt de veren nu van tijd tot tijd aan de commissaris van de Koning. In 2005 ontving de commissaris bij zijn aantreden witte pauwenveren. Hij zei daarbij dat hij deze later wilde uitreiken aan een persoon of instelling die zich bij uitstek verdienstelijk heeft gemaakt op het gebied van cultuur en/of natuurbehoud in Gelderland.

Kunst

Van 3 maart tot en met zondag 27 mei 2018 exposeert het collectief Poldergeest in Museum Elburg. Poldergeest bestaat uit Inge Hoefnagel (fotografie/objecten), Pim van Halem (tekeningen),  Mia van der Burg (textielkunst),  Jeanne Rombouts (tekeningen) en Pat van Boeckel (video-installaties. Met “POLDERGEEST III” willen de exposanten een beeld geven van de ruimte en de vlakheid van de nieuwe polders, die meer diepte en geschiedenis hebben dan je zou vermoeden. Tijdens Festival Poldergeest verzorgt het collectief een satellietexpo in de bijgebouwen van de boerderij van Jan Rombouts. Curator Oscar Schrover verzorgt een kunsthistorische reflectie op het werk van Collectief Poldergeest.

In Galerie Aan de Amstel exposeren Anneke Keldermans ( keramiek) en Alma de Leeuw (schilderijen). Beiden refereren in hun getoonde werken aan de polder. Philipine Vinke is de zondag aanwezig om een start te maken aan een nieuw Artmirrors project; een enorme spiegel die ze gaat bewerken met verschillende technieken.

Vanaf zaterdag 26 mei exposeert Rolina Nell in de Vischpoort met ‘Maandag wasdag’. Voor dit werk heeft ze zich laten inspireren door de klederdracht van het voormalig Zuiderzeegebied.

Opendagen biologisch dynamisch boerenbedrijf Jan Rombouts

Op 26 en 27 mei stelt Jan Rombouts zijn biologisch dynamisch boerenbedrijf open voor bezoekers aan Festival Poldergeest. In de schuren is kunst te bekijken van het Collectief Poldergeest en Jan Rombouts zal rondleidingen over het bedrijf verzorgen.

Muziek

Festival Poldergeest trapt om vrijdagavond 25 mei om 19.45 uur af met een concert in de Kloostertuin van Museum Elburg. Muzikant Ernst van der Sloot zal, met zijn vaste trio NOGGUS en gastspeler gitarist Tom Veltien, liedjes over de polder ten gehore brengen. Ernst van der Sloot schreef twee albums met liedjes over zijn ervaringen als bewoner van de Flevopolder:   “Op de bodem van de Zee” en “Polderblues”. Het concert is gratis toegankelijk, de bar van het museumcafé is geopend. U bent vanaf 19.00 uur van harte welkom in de Kloostertuin. Ingang via de Zuiderwalstraat.

Jeanne Rombouts (sopraan) zal in de kippenwei van de boerderij ‘Kip en opera’ opvoeren, een korte opera van Rita Knuistingh Neven

Op zaterdag 26 mei trekt Ernst van der Sloot samen met bassiste Joke van der Sloot als duo TOEDUS on Tour langs de verschillende polderlocaties om voor de muzikale omlijsting van het Festival te zorgen. Bij Galerie Aan de Amstel zal Lieke Groot Koerkamp voor de muzikale noot zorgen.

Dichtkunst

Anne van Rooijen, stadsdichter van Dronten, en Ewoud Gosker, stadsdichter van Elburg, verlenen medewerking aan het Festival. Met zorgvuldig gekozen woorden brengen zij een ode aan de polder, en denken zij met heimwee terug aan de Zuiderzee. Ook Peter Swanborn zal zijn gedichten voordragen.

Lezingen

Over de (aanleg van) de polder is veel gezegd en geschreven. We hebben van beide kanten van het water een deskundig historicus bereid gevonden hun kennis met ons te delen. Namens Oudheidkundige Vereniging Arent thoe Boecop uit Elburg zal Willem van Norel korte lezingen verzorgen. Eén van de lezingen gaat over de vliegtuigen die in WOII zijn neergehaald boven het gebied van het Torenbosje. Frits Schmidt zal vanuit de Stichting Geschiedschrijving in de gemeente Dronten, het verhaal van de inpoldering toelichten. Twee echte polderbewoners gaan hun verhaal vertellen: Dhr Piet Rombouts, een van de eerste 24 polderboeren en José Oosthoek, geboren in de polder en voormalig wethouder van de gemeente Elburg.

Pendeldienst

De Elburgerbrug is tijdens Festival Poldergeest niet opengesteld voor gemotoriseerd verkeer. Daarom zetten wij een pendeldienst in. Daar kunt u voor € 1,00 de hele dag gebruik van maken. De dienst bestaat uit twee busjes, één aan elke kant van het Drontermeer. De busjes rijden non-stop langs alle locaties. U kunt op alle stopgelegenheden in- en uitstappen. Start u in Elburg, dan kunt u het beste parkeren op parkeerplaats “Het Schootsveld” of “De oude Vos”. Op beide parkeerplaatsen mag u gratis parkeren. Voor Dronten kunt u parkeren bij de locaties en vanaf dat punt de pendeldienst nemen. Parkeren bij Beachclub Nu kan ook, maar kost geld. Om aan de andere kant van de brug te komen, steekt u deze te voet over en wacht op het andere busje.

Fietsroute

Festival Poldergeest is prima per fiets te bezoeken. In totaal is de route ruim 20 kilometer. Te fiets kunt u de Elburgerbrug wel oversteken. Klik hier voor de route en de omschrijving!

Het susterenkoor St.-Agnes geeft op vrijdag 25 mei om 11.00 uur een bijzonder concert in de kapel van Museum Elburg.  Op het programma staan enkele  Gregoriaanse liederen onder meer van Mozart en hetJubilate Deo omnis terra gebaseerd op Psalm 65 en 66.

In de middeleeuwse kloosterkapel van Museum Elburg met haar schitterende akoestiek brengt het koor verder werken ten gehoor van Telemann en Mendelssohn. Bezoekers van het concert zullen enkele malen in de gelegenheid worden gesteld mee te zingen met het koor. Dat alles onder de bezielende leiding van dirigente Grietje Roozeboom. 

De kapelzaal is geopend vanaf 10.30 uur. De entree kost € 5,-- p.p. inclusief een kopje koffie of thee. De kaartverkoop start vanaf  15 mei aan de kassa van VVV / Museum Elburg. 

Het susterenkoor St.-Agnes werd opgericht in 2012 en is vernoemd naar de patronesse van het Elburgse Agnietenklooster St.-Agnes, een dertienjarige vroegchristelijke martelaar. 

Het Agnietenklooster in Elburg

Het Agnietenklooster is het op twee na oudste stenen gebouw van Elburg. Uit 1418 dateren de eerste gegevens over het klooster. Hieruit blijkt onder meer dat de “Susteren” al gebouwen in hun bezit hadden. Onder de bezielende leiding van hun priester en leidsman Lubbertus Ghertsz breidden zij het klooster in korte tijd sterk uit. In 1425 wordt hun verlangen naar een strenger kloosterleven ingewilligd, de kloostergebouwen worden een gesloten convent. Omdat de kloosterlingen zich onder het patronaat van St.-Agnes hadden gesteld werd het gebouw het Agnietenklooster genoemd.

Naar Agnes werden nonnenkloosterordes de "Agnieten" genoemd, die ontstonden rond het begin van de 15e eeuw. Deze zusterordes verenigden zich in het convent der susteren van Sinte Agnieten. Tegenwoordig komt de naam Agnieten veelvuldig voor in de aanduiding van kapellen, christelijke scholen en straatnamen. Museum Elburg is gevestigd in het oude Agnietenklooster.